Badania ewaluacyjne on-going – dlaczego warto się na nie zdecydować?
Bieżące ewaluacje on-going są prowadzone w trakcie trwania projektów zaplanowanych w ramach wdrażania Programu unijnego. Ich realizacja zazwyczaj ma miejsce w pełnym okresie realizacji. Nie jest wymagana przez Komisję Europejską, natomiast mimo to nie warto z niej rezygnować. Jakie są tego powody? Tego i jeszcze więcej można dowiedzieć się z treści niniejszego artykułu.
Badania on-going – skuteczny monitoring
Przede wszystkim przeprowadzenie badań ewaluacyjnych on-going daje szansę systematycznego monitoringu podejmowanych interwencji. Dzięki temu możliwe staje się dostrzeżenie w porę ewentualnych błędów i nieprawidłowości, które stanowiłyby spore zagrożenie pod kątem możliwości osiągnięcia wartości docelowych wskaźników.
Ewaluacja bieżąca pozwala poddać wstępnej ocenie podjęte wydatki, a także pozyskać opinie na temat dotychczasowej realizacji od beneficjentów. Dzięki wdrożeniu na czas koniecznych zmian, efekty realizacji projektów będą znacznie lepsze, niż gdyby podjęto decyzję o rezygnacji z badania on-going.
Kogo można badać?
W ramach badań ewaluacyjnych on-going zazwyczaj pozyskuje się opinie mając na uwadze następujące grupy:
1. Beneficjentów bezpośrednich (np. przedstawicieli instytucji do których kierowane jest wsparcie);
2. Beneficjentów końcowych (zazwyczaj są to członkowie społeczności lokalnej, którzy będą korzystać z efektów interwencji);
3. Osoby zarządzające realizacją poszczególnych projektów;
4. Reprezentacji instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie Programu;
5. Osoby zajmujące się monitoringiem realizowanej interwencji.
Stosowane techniki i metody badawcze
W ramach ewaluacji on-going zaleca się wykorzystanie kilku różnorodnych metod i technik, tak aby spełnione zostało kryterium triangulacji metodologicznej. Aby zapewnić otrzymanie danych z różnych punktów widzenia, konieczna jest także triangulacja członków zespołu badawczego. Najlepiej sprawdza się połączenie w ramach ewaluacji technik jakościowych oraz ilościowych, a także wsparcie ich analizą danych zastanych (desk research), odnoszących się ściśle do realizacji projektu/Programu.
W przypadku badania beneficjentów ostatecznych, zasadne jest przeprowadzenie przede wszystkim badań o charakterze ilościowym – np. ankiet telefonicznych (CATI), elektronicznych (CAWI) lub z użyciem aplikacji na smartfonie (CAPI). Z beneficjentami docelowymi oraz osobami odpowiedzialnymi za zarządzanie i monitoring warto zrealizować jednocześnie pomiary jakościowe – np. indywidualne wywiady pogłębione lub badania fokusowe (FGI).
Podsumowanie
Nie warto zatem rezygnować z przeprowadzenia ewaluacji on-going tylko dlatego, że w obecnej perspektywie finansowania Komisja Europejska tego nie wymaga. Ewaluacja bieżąca pozwala bowiem usprawnić interwencję, a tym samym znacząco zwiększyć szansę osiągnięcia wartości założonych wskaźników.